Feniks: Legendarny ptak, który żyje przez wieki, umiera w ogniu i odradza się z własnych popiołów, zgodnie z egipską tradycją. Wspomniane w O pochodzeniu świata i matce ksiąg.
Fatima: Córka proroka Mahometa, postać boskiego królestwa pięciu w Matce Ksiąg.
filia zagraniczna: Spółka należąca do innego przedsiębiorstwa za granicą, zwana spółką macierzystą.
Fragmenty Turfan: W Turfan, oazie we wschodnim Turkiestanie, dzisiejszej części Chin, odkryto wiele fragmentów rękopisów manichejskich z okresu od VII do X wieku w różnych językach, wraz z rękopisami i dziełami sztuki buddyjskiej.
Frygia: obszar w Anatolii, skąd wywodzą się tajemnice Kybele i Attis oraz gdzie powstała chrześcijańska herezja montanizmu.
feniks: mityczny ptak, który ginie w ogniu i odradza się z własnych popiołów, powszechny obraz w alchemii. W O pochodzeniu świata Sophia Zoe wysyła feniksa do świata archontów jako obraz, aby przypomnieć im o krzywdzie wyrządzonej Adamowi.
Filumena: (ok. 150) prorokini i przyjaciółka Marcjonity Apellesa, której objawione wypowiedzi znalazły się w zaginionym dziele Phaneroseis ("Objawienia" lub "Objawienia").
Filon z Aleksandrii : (ok. 20 p.n.e. - 50 n.e.) hellenistyczny żydowski filozof z Aleksandrii, który poprzez proces alegorii połączył teorię platońską z religią żydowską. Jego obszerne pisma interpretują żydowskie prawo i Pismo Święte z różnych platońskich punktów widzenia. Filon napisał także ambasadę do Gajusza w 40 r. n.e., skarżąc się cesarzowi rzymskiemu Kaliguli na sposób traktowania Żydów. Dzieła Filona wywarły wpływ na chrześcijaństwo i gnostycyzm. Jego techniki alegoryczne zostały szeroko rozwinięte przez walentynian i chrześcijańskich platoników, takich jak Klemens z Aleksandrii i Orygenes, a jego przywłaszczenie koncepcji Logosu do żydowskiego światopoglądu było podobnie wpływowe.
Filip: Jeden z dwunastu apostołów, Filip pojawia się na liście dwunastu uczniów u Marka, Mateusza i Łukasza, ale tylko w Ewangelii św. Jana otrzymuje konkretną wzmiankę. Według Jana Filip pochodził z Betsaidy, podobnie jak bracia Andrzej i Piotr. Apostoł Filip może być tą samą osobą, co Filip Diakon/Ewangelista w Dziejach Apostolskich, który nawrócił Szymona Maga na chrześcijaństwo. Gałąź chrześcijaństwa mogła być kojarzona z Filipem, jak odwołuje się do niego w Ewangelii Filipa i Dziejach Filipa.
Filip August: (1165-1223) król Francji, którego baronowie byli głównymi przywódcami krucjaty albigensów.
Fibionici: (III w.) Syryjska sekta gnostyków borborytów, określona przez Epifaniusza jako sekta spożywająca krew menstruacyjną i nasienie.
Fantazjazm: Skrajna odmiana doketyzmu, która uważała, że ciało Chrystusa jest czysto duchowe, bez żadnych właściwości materialnych.
Faraot: Anioł Edenu w Baruchu Justyna.
filozofia wieczysta: termin ukuty przez Gottfrieda Leibniza w XVIII wieku i spopularyzowany przez Aldousa Huxleya w jego książce o tym samym tytule z 1944 roku. Jest powszechnie używany do określenia mistycznej tradycji stojącej za wszystkimi religiami, ale ma tendencję do skupiania się szczególnie na duchowości niedualistycznej i dziedzictwie platońskim.
Fulk z Marsylii: (1155-1231) katolicki biskup Tuluzy od 1205 roku, Fulk był bardzo antykatarski. Dante umieścił go w raju w Paradiso, pieśń IX.
Francja: W czasach katarów królestwo Francji składało się tylko z północnej Francji i było odrębnym regionem od Langwedocji i innych regionów południa.
Franciszkanie: Zakon braci założony we Włoszech na początku XIII wieku przez Franciszka z Asyżu (1181/1182-1226), znany również jako Bracia Szarzy. Jednym z powodów ich powstania była walka z katarami poprzez oferowanie katolickiego kontrprzykładu we wspólnocie.
Fraticelli: (Duchowi franciszkanie) średniowieczne grupy rzymskokatolickie, które mogły wywodzić się od franciszkanów i zostały ogłoszone heretyckimi w 1296 roku przez papieża Bonifacego VIII. Nazwy Fraticelli używa się również w odniesieniu do różnych sekt, które pojawiły się w XIV i XV wieku, głównie we Włoszech; oddzielili się od Zakonu Franciszkanów z powodu sporu dotyczącego ubóstwa i zostali ogłoszeni heretykami. Fraticelli zostało wspomniane w powieści Umberto Eco Imię róży.
Flavia Sophe: (III w.) Walentynianka, której grób przetrwał w Rzymie. Napis na grobie to piękny poemat gnostycki: "Tęskniłaś za światłem Ojca, / Siostro moja, oblubienico, moja Zofio, / Namaszczona krzyżmem świętym nieśmiertelnym w kąpielach Chrystusowych, / Szybko obejrzyj boskie twarze eonów, / Wielki anioł wielkiej rady, prawdziwy Syn. / Weszłaś do komnaty weselnej i dokonałaś nieśmiertelnego wstępowania / Do piersi Ojca".
Flora: Walentynian gnostyk, który był uczniem Ptolemeusza i adresatem Listu Ptolemeusza do Flory.
Florinus: Walentyński nauczyciel z końca II wieku, który został prezbiterem w Rzymie około 200 roku. Wcześniej uczył go ojciec kościoła Polikarp. Ireneusz napisał list O Monarchi, czyli że Bóg nie jest autorem zła dla Florinusa. Część nauczania Florinusa dotyczyła ogdoady, którą Ireneusz próbował obalić w swoim zaginionym traktacie O ogdoadzie.
Przezorność: Jedna z siedmiu mocy stworzonych przez Yaldabaotha w Sekretnej Księdze Jana i połączona z archontem Eloaiosem; twórca duszy ścięgien.
Fortunatus: Manichejczyk, który był przedmiotem polemiki Augustyna w Disputatio Contra Fortunatum Manichaeum lub Disputations Against Fortunatus.
Ficino, Marsilio: (1433-1499) włoski filozof i astrolog neoplatoński. Ficino przetłumaczył Corpus Hermeticum z greki na łacinę dla Cosimo de ′Medici, a także dokonał pierwszego łacińskiego tłumaczenia dzieł Platona. Jego tłumaczenie Hermetiki było jednym z najbardziej wpływowych dzieł renesansu.
Filastrius z Brescia : herezjolog z IV wieku, którego główne zachowane dzieło, Różne herezje , można datować na około 380-390.
Filius major: (łac. "starszy syn") Katarskie stanowisko kościelne, pierwsze w kolejce do zastąpienia istniejącego katarskiego biskupa po jego śmierci.
Filius minor: (łac. "młodszy syn") Katarskie stanowisko kościelne, drugie w kolejce do zastąpienia istniejącego katarskiego biskupa po jego śmierci
Faust: Manichejski biskup z IV wieku z Milevis w Numidii w Afryce Północnej. Pochodził z biednej rodziny, przeszedł na manicheizm i napisał kilka traktatów. Około 383 debatował z Augustynem z Hippony w Kartaginie, a kiedy Augustyn nie był usatysfakcjonowany jego odpowiedziami, Faust nawrócił się na chrześcijaństwo. Augustyn napisał później Contra Faustum , polemiczne dzieło atakujące manicheizm.
Fayyum Fragment: (70-200) Krótki fragment nieznanej ewangelii, który zawiera dialog między Jezusem a Piotrem dotyczący zbliżającego się zaparcia się Jezusa przez Piotra.
Fabré-Palaprat, Bernard-Raymond: (1773-1838) francuski neo-templarysta, założyciel Zakonu Świątyni i Joanickiego Kościoła Prymitywnych Chrześcijan. W 1805 roku został wybrany Wielkim Mistrzem swojego Zakonu Świątyni, odrodzonej organizacji Rycerzy Templariuszy. Twierdził, że w 1812 roku kupił od paryskiego księgarza Evangelicon, wersję Ewangelii św. Jana oraz Levitikon, komentarz, który zawierał ezoteryczny rodowód od Jezusa do templariuszy. Założył swój kościół na zasadach zawartych w tych dokumentach, a w 1834 roku wprowadził Mszę joannitów. Kościół podupadł, gdy członkowie rzymskokatoliccy sprzeciwili się elementom heretyckim, a Fabré-Palarat zmarł w 1838 roku.
Fragment z doskonałego dyskursu / Asklepiosa: (NHC VI,8) Hermetyczny dialog między Hermesem Trismegistusem a Asklepiosem. Tajemnica hermetyzmu jest porównywana do tajemnicy seksu, gdzie dochodzi do wytrysku nasienia, a mężczyzna i kobieta otrzymują od siebie siłę. Podkreśla się rolę wiedzy; apokalipsa spowoduje, że boski aspekt Egiptu wzniesie się do nieba, a materialny Egipt zostanie pokonany przez najeźdźców i ostatecznie zginie
Fragmenty Teodota: tekst Walentyniana Teodota z II wieku, cytowany przez Klemensa Aleksandryjskiego. Szczegółowo omawia kosmologię Walentyniana i zawiera słynne podsumowanie gnozy, "wiedzy o tym, kim byliśmy i kim się staliśmy, gdzie byliśmy lub gdzie zostaliśmy umieszczeni, dokąd zmierzamy, od czego jesteśmy odkupieni, czym są narodziny. i jakie odrodzenie".
Fałszywy duch: w mitach setyjskich siła, która pod nieobecność żywego ducha wiąże ludzkość z archontami.
Fragmenty Balaizah: Fragmenty koptyjskie znalezione w Deir-el-Balaizah w Egipcie i datowane na VI wiek. Intrygujący fragment zawiera dialog między Jezusem a Janem, który wspomina o Gnozie i pięciu drzewach wielokrotnie spotykanych w literaturze gnostyckiej.
Fotosfera słoneczna: mezogranulacja
Mezogranulacja to poziomy wzór komórkowy w ruchach konwekcyjnych na powierzchni Słońca o rozmiarach 5-10 mm. Konwekcja to transport energii poprzez wznoszenie się ciepłego płynu i opadanie chłodnego płynu. To, jak konwekcja pojawia się na powierzchni Słońca, zależy od tego, jak się na nią patrzy. W intensywności wschodzącej konwekcja słoneczna jest widoczna jako wzór komórkowy zwany granulacją. Obserwowany jako quasi-stała prędkość płynu uśredniona w czasach rzędu 1 h, pojawia się większy wzór komórkowy rozbieżnych przepływów poziomych, zwany mezogranulacją, o średnicach 5-10 Mm. Poziome przepływy prędkości również ujawniają jeszcze większy wzór supergranulacji. Mezogranulację po raz pierwszy zaobserwowano jako wzorzec w trwałej (uśrednionej w czasie) prędkości pionowej obserwowanej jako przesunięcie Dopplera w fotosferycznych i chromosferycznych liniach widmowych. Najwyraźniej widać to w quasi-stacjonarnej rozbieżności poziomej prędkości powierzchniowej, którą można wyznaczyć śledząc ruch po powierzchni cech w granulacji za pomocą lokalnego śledzenia korelacji. Ta technika oblicza korelację krzyżową między obrazami w dwóch różnych momentach jako funkcję ich przemieszczenia. Lokalny ruch między dwoma czasami jest uważany za przemieszczenie, które maksymalizuje korelację krzyżową w każdym miejscu na obrazie. Wykorzystanie quasi-stacjonarnych ruchów poziomych do obliczenia trajektorii znaczników w przepływie pokazuje, że po kilku godzinach kończą się one w cienkich pasmach otaczających komórki mezogranuli . Pola magnetyczne są poruszane w podobny sposób przez ruchy płynu iw rezultacie obserwuje się, że gromadzą się na granicach mezogranul, a następnie są przenoszone do granic supergranul, gdzie pole magnetyczne wytwarza sieć chromosferyczną. Składnik mezogranularny konwekcji słonecznej wpływa na właściwości granulek o mniejszej skali. Dzięki zachowaniu masy obszary przepływu rozbieżnego poziomo są obszarami płynu płynącego w górę, a obszary przepływu zbieżnego poziomo są obszarami płynu płynącego w dół. Jasne, długowieczne, szybko rozszerzające się granulki znajdują się preferencyjnie w płynących do góry, rozbieżnych wnętrzach komórek mezogranul. Małe, słabe, krótkotrwałe granulki znajdują się preferencyjnie w pasach przepływu zbieżnego na krawędziach komórek mezogranuli. Konwekcja słoneczna jest napędzana przez radiacyjne chłodzenie w bardzo cienkiej warstwie na powierzchni słonecznej tej niewielkiej części płynu, która dociera do powierzchni. Ten chłodny płyn tworzy rdzenie o niskiej entropii prądów zstępujących, które schodzą do wnętrza i jest głównym miejscem pracy wyporu, która wytwarza ruchy konwekcyjne. Konwekcyjny wzór przepływu jest określony przez zachowanie masy. Ciepły płyn wznoszący się do warstw o mniejszej gęstości przypomina fontannę . Większość musi się odwrócić i zostać porwana przez prądy zstępujące w obrębie wysokości skali gęstości (odległość, w której gęstość zmniejsza się o współczynnik e = 2,7). Wraz ze wzrostem głębokości wzrasta temperatura i zwiększa się wysokość łusek, co prowadzi do powstawania coraz większych komórek płynu wstępującego (ryc. 3). Tak więc przepływy w górę w skali mezogranularnej stają się dominujące około 2 mm pod powierzchnią, a przepływy w górę w skali supergranularnej dominują na około 10 mm pod powierzchnią.
Fale grawitacyjne
Zaburzenia falowe w geometrii czasu i przestrzeni. Tak jak przyspieszająca lub oscylująca naładowana cząstka będzie emitować fale elektromagnetyczne, tak też oczekuje się, że przyspieszająca, oscylująca lub gwałtownie zakłócona masa lub układ mas będzie emitować falowe zaburzenia grawitacyjne (tj. fale grawitacyjne). Zgodnie z ogólną teorią względności każda zmiana pola grawitacyjnego powinna rozchodzić się w przestrzeni z prędkością światła. Na przykład, gdyby Słońce nagle uległo anihilacji, 8,3 minuty (czas podróży światła od Słońca do Ziemi) upłynęłoby, zanim Ziemia przestałaby "odczuwać" grawitacyjny wpływ Słońca. Podobnie fale grawitacyjne ogólnie powinny rozchodzić się w przestrzeni z prędkością światła. Fala agrawitacyjna drga w płaszczyznach prostopadłych do kierunku, w którym się rozchodzi. Efektem przejścia fali grawitacyjnej przez ciało stałe (lub poprzez rozmieszczenie poszczególnych cząstek) jest rozciągnięcie ciała najpierw w jednym kierunku (przy jednoczesnym ściskaniu go pod kątem prostym do tego kierunku), a następnie analogicznie w płaszczyznę prostopadłą do tego kierunku. Zasadniczo fale grawitacyjne można wykryć, mierząc okresowe zniekształcenia, które wytwarzają w ciałach stałych lub w separacjach między swobodnie zawieszonymi masami lub swobodnie orbitującymi statkami kosmicznymi. Ponieważ jednak grawitacja jest zdecydowanie najsłabszą z podstawowych sił, oczekuje się, że fale grawitacyjne będą wyjątkowo słabe i trudne do wykrycia (na przykład, ponieważ przyciąganie grawitacyjne między dwoma elektronami jest ponad 1040 razy słabsze niż oddziaływanie elektromagnetyczne, fale wypromieniowane przez parę oscylujących elektronów będą również ponad 1040 razy słabsze od emitowanych przez nie fal elektromagnetycznych). Jak dotąd żadne urządzenie wykonane przez człowieka nie potwierdziło wykrycia promieniowania grawitacyjnego z jakiegokolwiek źródła. Najbardziej prawdopodobnymi źródłami potencjalnie wykrywalnych fal grawitacyjnych są procesy związane z dramatycznymi zmianami w silnych polach grawitacyjnych, np. lub kolizje i fuzje z udziałem gwiazd neutronowych lub czarnych dziur. Chociaż żadne źródło promieniowania grawitacyjnego nie zostało jeszcze wykryte bezpośrednio, silnego potwierdzenia istnienia promieniowania grawitacyjnego dostarczyło zachowanie pulsara PSR 1913+16, który jest członkiem układu podwójnego składającego się z dwóch gwiazd neutronowych krążących wokół każdej z nich. inne w 7,75 godz. Okres orbitalny tego układu zmniejsza się w tempie dokładnie zgodnym z tym, czego można by się spodziewać, gdyby dwie gwiazdy zbliżały się do siebie po spirali w wyniku wypromieniowywania energii rotacji w postaci fal grawitacyjnych.
Fazy księżyca
Różne aspekty, które Księżyc przedstawia obserwatorom na Ziemi jako proporcja jego oświetlonej słońcem strony, która jest widoczna, zmieniają się w trakcie jego orbity wokół Ziemi. Istnieją cztery główne fazy: nów, pierwsza kwadra, pełnia i ostatnia kwadra. Jeden pełny cykl faz nazywany jest lunacją i kończy się w nieco ponad 2912 dni, czyli w okresie synodycznym Księżyca. Podczas nowiu Księżyc znajduje się między Ziemią a Słońcem i jest niewidoczny, ponieważ ukazuje obserwatorowi swoją nocną stronę. Jeśli wyrównanie jest dokładne, nastąpi całkowite zaćmienie Słońca, ale ponieważ płaszczyzna orbity Księżyca jest nachylona do Ziemi, tarcze Słońca i Księżyca zwykle nie pokrywają się podczas nowiu. Wiek Księżyca liczony jest w dniach od jednego nowiu do następnego. Po dniu lub dwóch skrawek nasłonecznionej strony staje się widoczny jako cienki półksiężyc (w wyjątkowych warunkach półksiężyc może być widoczny, gdy Księżyc ma zaledwie około 12 godzin). Mówi się, że od nowiu do pełni księżyca Księżyc przybywa, ponieważ pojawia się coraz więcej oświetlonej słońcem strony. Tydzień po nowiu przypada pierwsza kwadra, kiedy Księżyc znajduje się w jednej czwartej okrążenia swojej orbity. Faza w pierwszej kwadrze jest również nazywana "półksiężycem" - terminator, linia wyznaczająca granicę między nocą a dniem, przecina tarczę Księżyca na pół. Gdy Księżyc nadal się powiększa, faza staje się garbata, kiedy widoczna jest większość nasłonecznionej strony, a półksiężycowata część dysku pozostaje w ciemności. Pełnia przypada na niecałe 15 dni. Podobnie jak w nowiu, Ziemia, Słońce i Księżyc są ponownie wyrównane, ale tym razem Księżyc jest naprzeciw Słońca na niebie; jeśli wyrównanie jest wystarczająco bliskie, następuje całkowite zaćmienie Księżyca. Po pełni księżyca fazy powtarzają się następnie w odwrotnej kolejności, terminator kontynuuje swoje przejście przez dysk, przez fazę garbatą do ostatniej kwadry, kiedy Księżyc wchodzi w ostatnią ćwiartkę swojej orbity w wieku prawie 23 dni. Mówi się, że w tej połowie swojej orbity Księżyc słabnie. Po ponownym przejściu przez fazę półksiężyca, a lunacja kończy się kolejnym nowiem.
Filolaos z Tarentu lub Krotony (ok. 480 p.n.e. -?)
Filozof pitagorejski, napisał wyjaśnienia dotyczące poglądów pitagorejczyków. Myślałem, że Ziemia i planety obracają się wokół centralnego ognia.
Fobos
Dwa duże radzieckie statki kosmiczne wystrzelone w 1988 roku. Miały zbadać Marsa i zrzucić instrumenty na powierzchnię jego księżyca Fobosa. Utracono kontakt z Phobosem-1 w drodze na Marsa. Fobos-2 zawiódł podczas manewrów na orbicie marsjańskiej. Zwrócono niektóre obrazy i inne dane dotyczące planety i Fobosa
Feniks
(Feniks; w skrócie Phe, gen. Phoenicis; powierzchnia 469 stopni kw.) Południowy konstelacja, która leży między Rzeźbiarzem a Tucanem, a jej kulminacja następuje o północy na początku października. Prawdopodobnie po raz pierwszy został pokazany na globusie niebieskim Petrusa Planciusa z ok. 1598, chociaż zwykle przypisuje się go holenderskim nawigatorom Pieterowi Dirkszoonowi Keyserowi (znanemu również jako Petrus Theodorus) i Frederickowi de Houtmanowi, którzy w latach 1595-1597 sporządzili mapy tej części południowego nieba. Raczej niepozorna konstelacja, najjaśniejsze gwiazdy w Phoenix to α Phoenicis (Ankaa lub Nair al Zaurak) o jasności 2,4 magnitudo, β Phoenicis (łączna jasność 3,3), bardzo bliski układ podwójny z żółtym (G8) głównym, o jasności 4,0 i nieco słabszy drugorzędny, jasność 4,2 magnitudo, separacja 0,7″ i γ Phoenicis, wielkość 3,4. Istnieją cztery inne gwiazdy jaśniejsze niż czwartej wielkości, w tym ζ Phoenicis, układ wielokrotny z niebieskobiałymi/białymi składnikami (B6 i A7), jasności 3,9 V i 8,0, separacja 6,5″, z których pierwsza jest układem podwójnym zaćmieniowym (zakres 3,9 -4,4, okres 1,67 dnia). Inne interesujące obiekty to NGC 625, galaktyka o jasności jedenastej magnitudo.
Foton
Cząstka elementarna, która jest równoważna z dyskretnym pakietem lub "kwantem" energii elektromagnetycznej. Zgodnie z dualizmem falowo-cząsteczkowym światło lub jakakolwiek inna forma promieniowania elektromagnetycznego zachowuje się pod pewnymi względami jak ruch falowy, a pod innymi jak strumień fotonów. Energia (E) fotonu jest wprost proporcjonalna do częstotliwości (f ) i odwrotnie proporcjonalna do długości fali (?) promieniowania. Dana jest przez E = hf = hc/λ, gdzie c oznacza prędkość światła, a h jest stałą Plancka. Fotony promieniowania gamma, które odpowiadają najkrótszym falom promieniowania elektromagnetycznego, mają najwyższe energie, a fotony radiowe, które odpowiadają najdłuższym długościom fal, mają najniższe. Foton jest cząstką przenoszącą siłę (bozonem miernika), która przenosi siłę elektromagnetyczną między naładowanymi cząstkami. Ma zerową masę, zerowy ładunek i spin = 1 (w jednostkach h/2π).
Fuzja
Proces, w którym dwa lżejsze jądra atomowe łączą się, tworząc cięższe jądro atomowe. Normalnie wymagane są bardzo wysokie temperatury, aby jądra atomowe zderzyły się z energią wystarczającą do pokonania wzajemnego odpychania elektrostatycznego (każde jądro atomowe ma ładunek dodatni, którego wielkość zależy od liczby zawartych w nim protonów). Fuzja zachodząca w warunkach wysokiej temperatury nazywana jest fuzją termojądrową. Reakcje fuzji z udziałem lekkich pierwiastków uwalniają duże ilości energii. Masa powstałego jądra jest mniejsza niż łączna masa dwóch pierwotnych jąder, różnica mas Δm (znana jako defekt masy) jest uwalniana jako energia (E) zgodnie z zależnością Einsteina, E = Δmc2, gdzie c oznacza prędkość światła. Fuzja pierwiastków aż do żelaza (masa atomowa 56) powoduje uwolnienie energii. Stapianie pierwiastków cięższych od żelaza wymaga wkładu energii. Fuzja termojądrowa dostarcza energii, która napędza gwiazdy. W gwiazdach ciągu głównego, takich jak Słońce, reakcje syntezy jądrowej (reakcja proton-proton lub cykl węgiel-azot-tlen) przekształcają wodór w hel. W czerwonych olbrzymach hel jest przekształcany w węgiel w procesie zwanym reakcją potrójnej alfa, a w wysoko rozwiniętych gwiazdach o dużej masie zachodzi fuzja
Freundlich, Erwin Finlay (1885-1964)
Urodzony w Biebrich w Niemczech, współpracownik EINSTEINA, dokonujący pomiarów (z powodzeniem) orbity Merkurego i grawitacyjnego przesunięcia ku czerwieni (bezskutecznie) w celu potwierdzenia ogólnej teorii względności. Uciekł z nazistowskich Niemiec, by zostać profesorem astronomii na Uniwersytecie St Andrews w Szkocji.
Friedmana, Herberta (1916-2000)
Astrofizyk, urodzony w Nowym Jorku, pracował w US Naval Research Laboratory w Waszyngtonie, wykorzystywał rakiety do obserwacji astronomicznych, w tym astronomii rentgenowskiej Słońca, z wykorzystaniem liczników Geigera i opracowanych na ich podstawie detektorów. Pokazał w 1964 roku, że niebiańskie źródło promieniowania rentgenowskiego zbiegło się z pozostałością supernowej Mgławicy Krab.
Friedmann [Fridman], Aleksandr [Aleksander] Aleksandrowicz (1888-1925)
Matematyk urodzony w Sankt Petersburgu w Rosji, gdzie studiował i pracował. Po ekscytujących wojennych i rewolucyjnych przeżyciach wrócił do Piotrogrodu (jak go przemianowano, zanim stał się ponownie Leningradem, a teraz ponownie Sankt Petersburgiem), gdzie uczył matematyki i mechaniki. Friedmann zainteresował się ogólną teorią względności EINSTEINA i wykazał w klasycznym artykule "O krzywiźnie przestrzeni", że promień krzywizny Wszechświata może być albo rosnący, albo może być okresową funkcją czasu. Einstein i de Sitter rozważali stacjonarny typ wszechświata, a Einstein początkowo twierdził, że rozwiązanie Friedmanna nie spełnia równań pola, ale po dalszych badaniach przyznał, że Friedmann miał rację. Rozwiązanie Friedmanna zapowiadało koncepcję rozszerzającego się wszechświata. Tak jak Kopernik sprawił, że Ziemia krążyła wokół Słońca, tak Friedmann sprawił, że wszechświat się rozszerzył.
Frost, Robert (1874-1963)
Amerykański poeta liryczny, urodzony w San Francisco, astronom-amator. Jego poezja zawiera liczne obrazy astronomiczne, w tym obraz rolnika, który nieświadomie podniósł meteoryt i wbudował go w prozaiczną kamienną ścianę. Miał teleskop w swoim gospodarstwie w Derry, New Hampshire, a każde z jego dzieci otrzymało zadanie podążania za jedną gwiazdą (por. jego wiersz, Wybierz coś jak gwiazda).
Fraunhofer, Józef von (1787-1826)
Twórca instrumentów, urodzony w Straubing w Niemczech, zaczynał jako tokarz w drewnie, następnie jako szklarz, kształcił się w dziedzinie optyki. Dołączył do warsztatu instrumentów Georga Reichenbacha i Josepha Utzschneidera, produkujących i rozwijających soczewki oraz zajmujących się produkcją szkła optycznego do mikroskopów, lornetek operowych, lup oraz małych i dużych teleskopów astronomicznych i heliometrów budowanych przez firmę. Fraunhofer obliczył, zaprojektował i przetestował każdy instrument, napisał instrukcje i obserwował proces demontażu i pakowania większych teleskopów, w tym wielkiego refraktora dla rosyjskiego obserwatorium w Dorpacie, używanego przez STRUVE do pomiaru 3000 gwiazd podwójnych. Był to pierwszy teleskop zamontowany na równiku i napędzany wokół osi biegunowej za pomocą zegara. Około 1813 roku Fraunhofer zaczął badać właściwości chromatyczne różnych rodzajów szkła i ponownie odkrył ciemne linie w widmie Słońca, które po raz pierwszy zauważył WILLIAM WOLLASTON, a obecnie znane są jako linie Fraunhofera. Fraunhofer zidentyfikował i zmierzył długości fal 574 linii, katalogując je literami (od A do Z dla silnych linii, np. są używane do dziś. Wydaje się, że jego motywacją do badań było dostarczenie wzorców długości fali do pomiarów współczynnika załamania światła, chociaż jego praca jest pamiętana jako czysta nauka. Kontynuował tę pracę, badając widma światła iskier elektrycznych, różnych źródeł światła i gwiazd. Fraunhofer sprzedał swoją firmę firmie Merz.
Freja
Satelita szwedzko-niemiecki, wystrzelony w październiku 1992 r. Zawierał instrumenty do badania zorzy polarnej i związanych z nią zjawisk falowych i cząsteczkowych.
Fowler, Alfred (1868-1940)
Profesor Imperial College of Science and Technology w South Kensington w Londynie, magister spektroskopii, zwłaszcza fizyki słonecznej. Zidentyfikował tlenek tytanu w chłodnych gwiazdach, wodorek magnezu w plamach słonecznych, tlenek węgla w kometach i ozon w górnych warstwach atmosfery Ziemi. Kiedy pojawiła się teoria atomu Bohra, wniósł wkład do fizyki atomowej, identyfikując widmo zjonizowanego helu i określając wartość stałej Rydberga oraz stosunek masy proton-elektron. Zorganizował i został pierwszym sekretarzem Międzynarodowej Unii Astronomicznej.
Fowler, William Alfred ['Willy'] (1911-95)
Amerykański fizyk jądrowy, urodzony w Pittsburghu, Pensylwania, pracował w CalTech. Laureat Nagrody Nobla (1983). Podczas gdy w Laboratorium Kellogga badano reakcje jądrowe protonów z izotopami węgla i azotu, te same reakcje w cyklu CN zidentyfikowane wówczas przez HANSA BETHE jako zachodzące w gwiazdach. Założył naukę o astrofizyce jądrowej. Odkryto, że w sekwencji stabilnych jąder była luka przy masie 8, jak przy masie 5. Te luki w masie oznaczały zgubę dla genialnego pomysłu GEORGE′A GAMOWA (teoria alfa-beta-gamma), że wszystkie jądra cięższe od helu (masa 4) można zbudować dodając neutrony, po jednej jednostce masy w czasie Wielkiego Wybuchu. Zmierzył tempo prawie wszystkich reakcji jądrowych o znaczeniu astrofizycznym i był współautorem, wraz z Margaret Burbidge, Geoffreyem Burbidge i FREDEM HOYLEM, słynnego artykułu z 1957 r. "Synthesis of the elements in stars", znanego jako B2FH. Pokazali, w jaki sposób kosmiczna obfitość zasadniczo wszystkich nuklidów, od węgla do uranu, może być wyjaśniona w wyniku reakcji jądrowych w gwiazdach, przy użyciu wodoru i helu wytworzonych w Wielkim Wybuchu. Po 1964 roku Fowler pracował nad teoretycznymi problemami związanymi z supernowymi, kolapsami grawitacyjnymi i nukleo-kosmo-chronologią.
Franklin-Adams, John (1843-1912)
Angielski biznesmen i astronom-amator; skompilował Fotograficzny Atlas Pozycji Gwiazd Franklina-Adamsa (1913). Kamera Franklina-Adamsa była teleskopem polowym o aperturze 25 cm i kącie widzenia 10 stopni, później ponownie wzniesionym w Johannesburgu.
Focus
(1) W optyce punkt, w którym równoległe promienie światła z odległego źródła punktowego są łączone przez soczewkę lub lustro w celu utworzenia obrazu. Promienie światła biegnące równolegle do osi optycznej (linii przechodzącej prostopadle przez środek soczewki lub zwierciadła) idealnej soczewki wypukłej lub zwierciadła wklęsłego zbiegają się i przecinają w ognisku soczewki lub zwierciadła. Promienie docierające pod kątem do osi optycznej ze źródeł punktowych lub rozciągniętych obiektów (źródeł o skończonej wielkości kątowej) tworzą obrazy na płaszczyźnie ogniskowej, czyli płaszczyźnie przechodzącej przez ognisko prostopadle do osi optycznej. W praktyce płaszczyzna ogniskowa może być lekko zakrzywiona. W konwencjonalnym refraktorze światło jest ogniskowane przez soczewkę obiektywu, a odległość między obiektywem a ogniskiem jest ogniskową. W teleskopie zwierciadlanym ognisko promieni świetlnych odbitych od zwierciadła głównego (zwierciadła, które zbiera wpadające światło) nazywane jest ogniskiem głównym. Instrumenty, a nawet obserwator, mogą być umieszczone bezpośrednio w głównym ognisku dużego reflektora. Większość teleskopów zwierciadlanych wykorzystuje ne lub więcej dodatkowych zwierciadeł do odbijania zbieżnego stożka światła i ogniska w innym miejscu. W zwierciadle Newtona małe płaskie zwierciadło ustawione pod kątem 45? do osi optycznej odbija zbiegający się stożek światła do ogniska (ogniska newtonowskiego) z boku tubusu teleskopu. W systemie Cassegraina wypukłe zwierciadło wtórne, znajdujące się w niewielkiej odległości przed ogniskiem głównym, zmienia kąt zbieżności promieni i odbija światło z powrotem przez centralny otwór w ognisku pierwotnym do ogniska Cassegraina. Ze względu na efekt powiększenia wytwarzany przez ich zakrzywione części wtórne, Cassegrain i pokrewne systemy mają efektywną ogniskową, która jest kilka razy dłuższa niż ogniskowa ich zwierciadeł głównych. W systemie Nasmyth, który może być używany z teleskopami na mocowaniach azymutalnych, światło odbite od wypukłego elementu wtórnego przechodzi z powrotem w dół tubusu teleskopu, a następnie odbija się od płaskiego trzeciorzędu (trzeciego) przez wydrążoną oś wysokości (oś, wokół której teleskop obraca się w elewacji), do ogniska (ognisko Nasmytha), które pozostaje w płaszczyźnie poziomej bez względu na kierunek, w którym skierowany jest sam teleskop. W systemie coud´e, który może być używany z teleskopami zamontowanymi na równiku, światło odbite od wypukłego drugorzędnego zwierciadła jest następnie odbijane od płaskiego zwierciadła trzeciorzędowego do płaskiego zwierciadła kwadratowego (czwartego), które z kolei odbija światło wzdłuż osi biegunowej mocowanie do stałej pozycji ogniskowej - coud´e focus. (2) W elipsie ognisko (liczba mnoga: ogniska) jest jednym z dwóch punktów na głównej osi, tak że suma odległości od każdego z tych dwóch ognisk do dowolnego punktu na elipsie jest stała.
Fomalhaut
Gwiazda α Piscis Austrinus, "Pysk Ryby", pozorna wielkość 1,17, typ widmowy A3V. Położona w odległości 25,1 lat świetlnych (paralaksa 0,130) gwiazda ma wielkość bezwzględną 1,7. Chociaż jest białą gwiazdą, obserwatorom z półkuli północnej często wydaje się czerwonawa, ze względu na kombinację jej niskiej deklinacji (-29,6°) i zanieczyszczenia atmosferycznego. Jest godna uwagi dla obserwatorów na Wyspach Brytyjskich jako najbardziej wysunięta na południe widoczna dla nich gwiazda pierwszej wielkości, tuż nad południowym horyzontem we wrześniu i październiku. Z południowej Anglii osiąga maksymalną wysokość południka około 10? pod koniec września.
Fontenelle, Bernard le Bouyer de [Bernhard le Bovier de] (1657-1757)
Urodzony w Rouen we Francji, filozof kartezjański, pisał o historii matematyki i filozofii matematyki i nauk ścisłych; napisał Entretiens sur la Pluralité des Mondes (1686), w którym dowodził istnienia innych światów - planet krążących wokół innych gwiazd.
Fornax
(piec; w skrócie For, gen. Fornacis; powierzchnia 398 st. kw.) Konstelacja południowa, która leży między Rzeźbiarzem a Erydanem i kończy się o północy na początku listopada. Został wprowadzony jako Fornax Chemica (piec chemiczny) przez francuskiego astronoma Nicolasa L de Lacaille (1713-1762), który sporządził mapę południowego nieba w latach 1751-172. Skrócona forma została przyjęta przez IAU w 1922 roku. Mała, niepozorna konstelacja, najjaśniejsza gwiazda w Fornax to α Fornacis, układ podwójny z bladożółtymi i żółtymi (F6 i G7) składnikami, wielkości 3,8 i 7,0, separacja 4,5″ , okres 314 lat (?). Nie ma innych gwiazd jaśniejszych niż czwartej wielkości. Do interesujących obiektów należą Galaktyka Karłowata Pieca (ESO 365-G4, zwana także Układem Pieca), sferoidalna galaktyka karłowata w Grupie Lokalnej, odległa o około 540 000 lat świetlnych, NGC 1365, galaktyka spiralna z poprzeczką o jasności 9mag oraz NGC 1316, kolejna spirala o jasności dziewiątej magnitudo, która jest optycznym odpowiednikiem silnego źródła radiowego Fornax A. Dwie ostatnie należą do rzucającej się w oczy gromady galaktyk w Fornax Cluster.
Foucault, Jean Bernard Léon (1819-68)
Fizyk, urodzony w Paryżu. Został profesorem Obserwatorium Paryskiego i członkiem Instytutu Długości Geograficznej. Współpracował z FIZEAU przy pomiarach prędkości światła za pomocą koła Fizeau. Po ich kłótni, niezależnie od Fizeau, zmierzył prędkość światła w wodzie i stwierdził, że jest ono wolniejsze niż w powietrzu, zgodnie z przewidywaniami falowej teorii światła i wbrew teorii korpuskularnej. Pierwszy naukowiec (wraz z Fizeau), który sfotografował Słońce (na dagerotypie). Opracował wahadło Foucaulta, zawieszając najpierw dwumetrowe wahadło w swojej piwnicy, a następnie 10-metrowe w Obserwatorium Paryskim, obserwując w ten sposób obrót toru oscylacji wahadła i potwierdzając obrót Ziemi. Następnie przeprowadził pokaz z bardzo długim wahadłem (60 m) w kopule Panteonu, wywołując publiczną sensację. Obsypany zaszczytami i powołany do kadry Obserwatorium Paryskiego, zabrał się do udoskonalania jego teleskopów, w trakcie których wynalazł test kształtu zwierciadła na nożu, proces srebrzenia luster szklanych (zastępujący wzierniki metalowe ) oraz pneumatycznych systemów podparcia lusterek.
Fleming, Williamina Paton Stevens (1857-1911)
Astronom, urodzona w Dundee w Szkocji, wyemigrowała z rodzicami do Bostonu i pracowała jako pokojówka w domu EDWARDA PICKERINGA, dyrektora Obserwatorium Harvarda. Niezadowolony z pracy wykonywanej przez swoich dotychczasowych pracowników i deklarując, że jego pokojówka mogłaby wykonać lepszą robotę, Pickering zatrudnił ją do prac biurowych i obliczeń matematycznych. Fleming opracował system klasyfikacji gwiazd według ich widm, uzyskanych przez Pickeringa z obrazów gwiazd uzyskanych przez fotografowanie nieba przez pryzmat umieszczony nad kamerą szerokokątną. Doprowadziło to do powstania katalogu "typów widmowych" 10 000 gwiazd, opublikowanego w 1890 r. jako pierwszy Katalog Drapera Stellar Spectra i stanowiącego podstawę kilku tomów (1918-24) ostatecznego Katalogu Henry′ego Drapera sporządzonego przez ANNIE CANNON . Odkryto 222 gwiazdy zmienne i 10 nowych.
Flammarion, Nicolas Camille (1842-1925)
Francuski astronom i geofizyk, urodzony w Montignyle-Roy, obserwował gwiazdy podwójne i planety ze swojego obserwatorium w Juvisy, na południe od Paryża. Bardzo znany ze swojej popularyzacji astronomii, w tym wielu bogato ilustrowanych książek (np. L'Astronomie Populaire) i wciąż wydawanego czasopisma L'Astronomie. To właśnie Flammarion, jak wykazali Arthur Beer i Bruno Weber, narysował jakiś czas przed 1888 r. często powielany "niemiecki średniowieczny drzeworyt" przedstawiający uniwersum Ptolemeusza z pielgrzymem spoglądającym przez sferę niebieską na znajdujący się za nią mechanizm.
Flamsteed, Jan (1646-1719)
Urodzony w Denby, Derbyshire, Anglia, pierwszy Astronom Królewski, termin ten był wówczas synonimem dyrektora Królewskiego Obserwatorium w Greenwich, którego stworzenie zaproponował bezpośrednio królowi Karolowi II. Obserwatorium zostało ukończone w 1675 roku, a król wyznaczył Flamsteeda za pensję, z której musiał zapewnić własne instrumenty. Flamsteed był utalentowanym obserwatorem, dokonującym najdokładniejszych znanych wówczas pomiarów pozycji gwiazd i Księżyca w celach nawigacyjnych (szczególnie do określania długości geograficznej). Był perfekcjonistą i kiedy SIR ISAAC NEWTON, członek Rady Odwiedzających (gubernatorów) obserwatorium, naciskał na Flamsteeda, aby udostępnił wstępne dane na temat Księżyca, aby przetestować prawo grawitacji, zderzyli się. HALLEY interweniował w imieniu Newtona i zredagował obserwacje do natychmiastowej publikacji, pomimo sprzeciwu Flamsteeda. Flamsteed kupił i spalił 300 z wydania 400, a książka jest bardzo rzadka. Flamsteed pozostawił swoje ostateczne obserwacje do opublikowania przez wdowę jako Historia Coelestis Britannica. Wprowadził system liter i cyfr dla gwiazd, kolejno przez rektascensję w konstelacji, znany jako liczby Flamsteeda, np. 61 Cygni.
Fizeau, Armand (1819-96)
Francuski fizyk po raz pierwszy zmierzył prędkość światła, odbijając je na odległość 8 km przez szybko obracającą się zębatą tarczę znaną jako koło Fizeau, która służyła do mierzenia czasu lotu na tej odległości. Zasugerowano użycie interferometru z dwiema aperturami do pomiaru średnic gwiazd, obliczenie, że prążki interferencyjne znikną w odległości związanej z rozmiarem dysku gwiazdy. Pomysł zrealizowany z powodzeniem przez MICHELSON.
Fitzgerald [FitzGerald], George Francis (1851-1901)
Irlandzki fizyk, urodzony w Kill-o′-the Grange, Monkstown, hrabstwo Dublin, został profesorem w Trinity College w Dublinie, zidentyfikował przyczynę wyniku eksperymentu Michelsona-Morleya jako kurczenie się ciała w wyniku ruchu z prędkością zbliżony do światła. LORENTZ niezależnie doszedł do tego samego wniosku, a efekt nazywa się skróceniem teorii względności Fitzgeralda - Lorentza.
Fisher, Sir Ronald Aylmer (1890-1962)
Statystyk, urodzony w Londynie w Anglii. Po przestudiowaniu astronomii z wykorzystaniem podręcznika AIRY dotyczącego teorii błędów zainteresował się statystyką i położył podwaliny pod randomizację w projektowaniu eksperymentów, analizę wariancji i wykorzystanie danych do szacowania właściwości populacji macierzystej, z której zostały wylosowane. Wynalazł metodę największej wiarygodności do szacowania na podstawie losowych danych.
Filarowy mikrometr
Porada używana do dokładnego wizualnego pomiaru odległości kątowej i względnej orientacji dwóch sąsiednich obiektów astronomicznych, takich jak dwie gwiazdy składowe wizualnego układu podwójnego. Składa się z nieruchomego drutu "poziomego" i dwóch drutów "pionowych" (tj. ułożonych pod kątem prostym do drutu "poziomego"), z których jeden jest nieruchomy, a drugi ruchomy, przy czym położenie ruchomego drutu reguluje się poprzez precyzyjne obracanie śruba gwintowana. Pozycja ruchomego drutu jest odczytywana z precyzyjnie wyskalowanego bębna, który jest obracany przez śrubę. Druty są umieszczone w płaszczyźnie ogniskowej teleskopu i oglądane przez okular, w którym zarówno druty, jak i obiekty astronomiczne są ostre. Cały zespół mikrometru można obracać wokół osi optycznej teleskopu, a jego orientacja jest wskazywana na precyzyjnie wyskalowanej okrągłej skali. Aby dokonać pomiaru odległości między dwiema gwiazdami, mikrometr obraca się, aż jeden ze stałych drutów ("poziomy") znajdzie się wzdłuż linii między dwiema gwiazdami. Teleskop jest następnie regulowany, aż jedna z gwiazd znajdzie się na przecięciu dwóch stałych drutów. Odczyt na skali jest odnotowywany. Ruchomy drut jest następnie przesuwany wzdłuż, aż przetnie drugą gwiazdę, i wykonywany jest drugi odczyt. Różnica odczytów daje odległość liniową, o jaką przesunął się drut. Jeśli znana jest ogniskowa teleskopu, można obliczyć odległość kątową, która odpowiada zmierzonej odległości liniowej. Orientacja (lub kąt położenia) linii łączącej dwie gwiazdy jest odczytywana z okrągłej skali.
Finé, Oronce (1494-1555)
Kartograf, matematyk i naukowiec wojskowy, urodzony w Briancon we Francji, profesor matematyki w Collèege Royal w Paryżu, pisał o instrumentach astronomicznych i astronomii, zasugerował, że zaćmienia Księżyca można wykorzystać do określenia długości geograficznej. Mapa świata, którą sporządził w 1531 roku, po raz pierwszy używa nazwy "Terra Australia".
Finder
Mały teleskop o małym powiększeniu i stosunkowo szerokim polu widzenia, który jest przymocowany do głównego teleskopu i może być ustawiony dokładnie równolegle do osi optycznej głównego instrumentu. Ponieważ jego pole widzenia jest szersze niż głównego teleskopu, obserwatorowi znacznie łatwiej jest zlokalizować interesujący obiekt w szukaczu (pod warunkiem, że jest wystarczająco jasny, aby go zobaczyć lub znajduje się w pobliżu czegoś wystarczająco jasnego, aby go zobaczyć) niż w wąskie pole instrumentu głównego. Gdy obiekt zostanie zidentyfikowany, elementy sterujące teleskopu są ustawiane tak, aby ustawić go na środku pola widzenia szukacza (które może być zaznaczone drutami krzyżowymi). Powinien być wtedy dobrze widoczny w polu widzenia głównego teleskopu. Nowoczesne teleskopy sterowane komputerowo mogą ustawiać się na obiekcie niebieskim z dokładnością do sekundy łuku i nie potrzebują szukacza.
FAST (Fast Auroral Snapshot Explorer/Explorer 70)
Misja NASA Small Explorer, której celem jest obserwowanie i mierzenie szybko zmieniających się pól elektrycznych i magnetycznych oraz przepływów cząstek w obszarze przyspieszenia nad zorzą ziemską. Uruchomiony w sierpniu 1996 r.
Fermi, Enrico (1901-54)
Włoski fizyk, stworzył pierwszą kontrolowaną reakcję łańcuchową, założył Narodowe Laboratorium Argonne. Jego prace nad właściwościami elektronów (cząstki o spinach połówkowych, takie jak elektrony, nazywane są od jego nazwiska fermionami, a badanie ich właściwości statystyką Fermiego-Diraca) umożliwiły zidentyfikowanie źródła ciśnienia w gwiazdach białych karłów oraz właściwości gwiazd białych karłów do obliczenia przez CHANDRASEKHAR. Wyartykułował paradoks Fermiego, sugerując, że skala czasowa kolonizacji galaktyki przez rasę podróżującą w kosmos była niewielka w porównaniu z życiem galaktyki, a zatem w dowolnej galaktyce wszystkie odpowiednie planety powinny były być zajęte; ale wydaje się, że tak nie było w przypadku Ziemi.
Fabri [Fabry], Honoré (1607-88)
Urodzony w Virieu-le-Grand, Dauphiné we Francji, jezuita, zajmował stanowiska w różnych miastach Francji iw Rzymie, gdzie był krótko więziony za nieortodoksję. Był astronomem, fizykiem i matematykiem, studiował pierścienie Saturna, dyskutując o ich naturze z HUYGENS przez pięć lat. Odkrył mgławicę Andromeda, opracował teorię pływów opartą na działaniu Księżyca i był pionierem rachunku różniczkowego.
Fabricius, David (1564-1617) i Fabricius, Johannes (1587-1616)
Luterański pastor i astronom w Osteel we Wschodniej Fryzji (północno-zachodnie Niemcy), odkrywca (1596) pierwszej znanej gwiazdy zmiennej, mira stella ("cudowna gwiazda"), obecnie po prostu Mira (Omicron Ceti). Fabricius obserwował gwiazdę w jej najjaśniejszym świetle i myślał, że to nowa, po czym Holwarda zauważył, że brakuje gwiazdy w Wielorybie skatalogowanej przez PTOLEMEUSZA i TYCHO, ale potem pojawiła się ponownie. W końcu rozpoznano długi okresowy cykl Miry. W 1611 roku jego syn Johannes wrócił z Holandii z teleskopem. Johannes odkrył plamy na dysku wschodzącego Słońca, które ojciec i syn zbadali, najpierw poprzez bezpośrednią obserwację, a następnie przełączając się na camera obscura ze względu na jasność Słońca. Odkryli, w jaki sposób plamy obracały się za Słońcem i wracały do widoku. Johannes napisał mało wpływowy traktat o Plamach słonecznych, De Maculis in Sole Observatis, et Apparente earum cum Sole Conversione Narratio ("Narracja o plamach obserwowanych na Słońcu i ich pozornym obracaniu się wraz ze Słońcem"), który, jak przyćmiły podobne odkrycia SCHEINERA, rok później. Johannes zmarł młodo, a Davida rok później zabił łopatą rozzłoszczony wieśniak, którego oskarżył o kradzież gęsi.
Fabry, Marie Paul Auguste Charles (1867-1945)
Fizyk urodzony w Marsylii we Francji, został profesorem w Marsylii i Paryżu, współwynalazca z Alfredem Perotem interferometru Fabry-Perot (dwie częściowo odblaskowe płyty, prawie równoległe, w etalonie), odkrywca warstwy ozonowej w górnych warstwach atmosfery .
Faculae
Plamy o zwiększonej jasności w fotosferze słonecznej, które często są widoczne na zdjęciach Słońca w świetle białym. Zwykle można je zaobserwować tylko wtedy, gdy znajdują się stosunkowo blisko krawędzi widocznego dysku (kończyny), gdzie jasność tła fotosfery jest mniej intensywna niż w centrum dysku. Tworzą się wewnątrz aktywnych obszarów, gdzie zlokalizowane pola magnetyczne podgrzewają ich materiał do temperatur o kilkaset kelwinów wyższych niż temperatura ich otoczenia. Chociaż często kojarzone są z grupami plam słonecznych, można je również zobaczyć przed pojawieniem się plam i po ich zniknięciu.
Fallows, Fearon (1789-1831)
Angielski astronom, urodzony w Cockermouth, Cumberland. Rozczarowany życiem uniwersyteckim w Cambridge, zdobył posadę pierwszego dyrektora Królewskiego Obserwatorium na Przylądku w RPA, które dostarczało informacji nawigacyjnych i czasowych statkom Królewskiej Marynarki Wojennej zawijającym do portu. Założył obserwatorium u podnóża Góry Stołowej, na terenie dzisiejszego Obserwatorium, na przedmieściach Kapsztadu, i rozpoczął obserwacje po serii nieszczęść i kłopotów z Admiralicją, budowniczymi, personelem, służbą, żoną i krewnymi, wypadkami i węże. Jego zdrowie ucierpiało. Hedied w wieku 42 lat od skutków szkarlatyny i został pochowany na terenie obserwatorium. Smutna historia.
Fałszywy krzyż
Asteryzm utworzony przez cztery gwiazdy δ i κ Velorum oraz ε i ι Carinae, wszystkie drugiej wielkości, które tworzą krzyż o wymiarach około 10° × 6°. Jest tak nazwany, ponieważ jest czasami mylony z Krzyżem Południa (Crux) przez obserwatorów niezaznajomionych z południowym niebem. Istnieje powierzchowne podobieństwo, ale Crux jest bardziej zwarty (około 7° × 5°) i zawiera raczej jaśniejsze gwiazdy. W rzeczywistości te dwa krzyże można dość łatwo rozróżnić, ponieważ Fałszywy Krzyż wydaje się pochylać, podczas gdy długa oś Krzyża Południa biegnie prawie dokładnie z północy na południe, a ten ostatni ma dodatkowy wskaźnik dwóch jasnych gwiazd (α i β ? Centauri ) na wschód od jego krótszej osi i zgodnie z nią.
Funkcja zeta Riemanna
Funkcja zeta Riemanna jest ściśle związana z rozkładem liczb pierwszych. Jest to nieskończony szereg równy sumie 1 przez każdą dodatnią liczbę całkowitą podniesioną do potęgi s. Można to również wyrazić jako iloczyn liczb pierwszych, używając wzoru znanego Leonhardowi Eulerowi:
gdzie Π wskazuje mnożenie różnych czynników. Stosując technikę analitycznej kontynuacji (patrz strona 302), zeta, , można rozszerzyć do funkcji analitycznej, w której s jest liczbą zespoloną, s ≠ 1. Przy dalszym wysiłku można ustalić równanie pokazane obok. Jest to uderzające, ponieważ jest to dokładna zależność między sumą logarytmów naturalnych liczb pierwszych mniejszych niż x, samo x i xz, gdzie funkcja zeta z wynosi zero. Stąd wiedza o tym, kiedy funkcja zeta daje zero, zapewnia pełny opis liczb pierwszych mniejszych niż x.
Fraktalne zegary słoneczne
Zegar słoneczny fraktalny to niezwykły eksperyment myślowy zaproponowany przez matematyka Kennetha Falconera w 1900 roku. Falconer udowodnił, że teoretycznie możliwe jest zbudowanie trójwymiarowej rzeźby fraktalnej, która rzucałaby zmieniające się cienie w kształcie cyfr, wskazując czas w stylu zegara słonecznego. zegar cyfrowy. Punktem wyjścia Falconera jest dany ciąg pogrubionych liter lub cyfr narysowanych na płaszczyźnie i odpowiadający mu ciąg kątów. Pokazuje, że dla każdego ciągu tego rodzaju istnieje zbiór fraktalny taki, że gdy kąt do słońca odpowiada kątowi z danego ciągu, cień rzucany przez fraktal na płaszczyznę jest zbliżony do rzutowanych liter lub cyfr związane z tym kątem. Dowód Falconera nie jest konstruktywny: dowodzi, że taki zegar słoneczny jest możliwy, ale nie daje możliwości określenia kształtu samego fraktala, a tym samym zbudowania praktycznego zegara słonecznego.
Fraktale
Fraktale to zbiory, które mają strukturę na dowolnie drobnych skalach. Przykłady obejmują środkowy trzeci zbiór Cantora (patrz strona 66) i granicę zbioru Mandelbrota. Skomplikowane kształty i powierzchnie fraktali niekoniecznie są wychwytywane przez geometrię euklidesową. Środkowy trzeci zbiór Cantora jest zerowymiarowy jako zbiór punktów, ale jest niepoliczalny, podobnie jak liczność przedziału liniowego. Fraktale są obiektami naturalnymi, które należy badać z punktu widzenia teorii miary. W szczególności teoria miary może być wykorzystana do zdefiniowania alternatywnego "wymiaru", w którym środkowy trzeci zbiór Cantora ma wymiar między zerem a jedynką. Nieskończona złożoność fraktali ujawnia się, gdy spróbujemy pokryć zbiór otwartymi kulami o średnicy r, a następnie pozwolimy r dążyć do zera. Jeśli wymagana liczba piłek wynosi N(r), to wraz ze spadkiem r zmniejsza się liczba piłek, a w przypadku fraktala staje się ona znacznie większa, ponieważ muszą one pokryć bardzo drobne szczegóły.
Funkcje analityczne
Funkcje analityczne to te złożone funkcje, które są różniczkowalne. Ponieważ funkcja zespolona, aby w ogóle była różniczkowalna, musi spełniać równanie Laplace′a, musi być różniczkowalna nie tylko raz, ale dwa razy. Moglibyśmy naturalnie oczekiwać, że funkcje podwójnie różniczkowalne będą rzadsze niż funkcje różniczkowalne pojedynczo, ale w rzeczywistości jest odwrotnie: funkcji zespolonej tak trudno jest w ogóle być różniczkowalną, że jeśli funkcja może być różniczkowalna raz, implikuje to, że można różniczkować nieskończenie często. Jest to tak odległe od różniczkowania funkcji rzeczywistych, jak to tylko możliwe! Tak więc w złożonym przypadku, jeśli istnieje jedna pochodna, to wszystkie istnieją. Załóżmy teraz, że f i g są dwiema funkcjami analitycznymi, z których każda ma zbieżny szereg Taylora w pewnym obszarze płaszczyzny zespolonej. Jeśli regiony zachodzą na siebie i f(z) = g(z) w strefie nakładania się, to f(z) = g(z) wszędzie. Ta technika analitycznej kontynuacji jest stosowana w analizie funkcji zeta Riemanna
Funkcje zespolone
Funkcja zespolona f(z) jest po prostu funkcją liczby zespolonej, z = x + iy. Ponieważ f(z) jest złożone, ma zarówno część rzeczywistą, jak i urojoną, często zapisywane jako u + iv. Teoria funkcji zespolonych jest szczerze mówiąc dziwaczna, generując różnego rodzaju wyniki, które są charakterystyczne dla świata analizy zespolonej. Dzieje się tak, ponieważ bycie funkcją z jest bardzo restrykcyjne; funkcja musi być napisana bez użycia złożonego koniugatu z*. Zatem część rzeczywista z nie jest funkcją zespoloną. Ta szczególna natura staje się szczególnie oczywista podczas iteracji złożonych funkcji. Podczas iteracji nowa liczba jest definiowana jako funkcja poprzedniej liczby, a następnie cały proces jest powtarzany. Sekwencje utworzone przy użyciu tego podejścia są przedmiotem badań w obszarze znanym jako systemy dynamiczne. Przykład pięknych struktur utworzonych z prostej funkcji złożonej, takiej jak c + z2, pokazano obok. Pokazuje zbiór punktów, które nie dążą do nieskończoności podczas iteracji, znany jako zbiór Julii.
Funkcje wektorowe
Wektory, których składnikami są funkcje opisujące związek między dwiema lub więcej zmiennymi, są funkcjami wektorowymi. Aby zbadać te zależności, komponenty można różnicować lub integrować jak rzeczywiste funkcje. Samo zróżnicowanie można wyrazić za pomocą operatora wektorowego. Na przykład, jeśli f(x, y) jest funkcją rzeczywistą na płaszczyźnie, gradient ? jest określony przez funkcję wektorową ,
zapisaną jako ∇f . Kierunek i wielkość tego wektora określają kierunek największego tempa wzrostu f oraz tempo tego wzrostu. Operator ∇ , znany jako del, ma wiele pięknych właściwości. Dwa, które odnoszą się do całek, są pokazane obok. Jednym z przykładów jest to, że strumień wychodzący z granicy powierzchni jest równy rozbieżności funkcji wektorowej na tej powierzchni. To wyjaśnia, co się dzieje, gdy powietrze jest pompowane do opony: ponieważ przepływ lub strumień powietrza na zewnątrz opony jest ujemny, rozszerzalność powietrza w oponie jest również ujemna; innymi słowy, jest skompresowany.
Funkcje więcej niż jednej zmiennej
Funkcje więcej niż jednej zmiennej reprezentują relacje między kilkoma różnymi zmiennymi matematycznymi. Na przykład funkcja f(x, y) = x2 + y2 jest funkcją w zmiennych x i y. Pobiera dane wejściowe x i dane wejściowe y i generuje wynik f(x, y) równy sumie ich kwadratów. Równania takie jak to pozwalają nam modelować funkcje w trzech lub więcej wymiarach. Na przykład dla współrzędnych kartezjańskich (x, y) na płaszczyźnie nasza funkcja staje się funkcją tych współrzędnych. Możemy to zapisać jako f:R2 -> R, aby pokazać, że dziedziną funkcji jest płaszczyzna R2, a obrazem funkcji są liczby rzeczywiste R. Podczas gdy funkcje pojedynczej zmiennej można przedstawić w postaci wykresów, funkcje trójwymiarowe, takie jak ta, mogą być reprezentowane jako powierzchnie. Idee te można rozszerzyć dalej, do funkcji n zmiennych rzeczywistych f :R,n -> R, takich jak f(x1 , … , xn) = x1+x2 + . . . + xn2.
Funkcje trygonometryczne
Elementarnymi funkcjami trygonometrycznymi są funkcje sinus, cosinus i tangens, zapisane jako f(x) = si(x) , f(x) = cos(x) i f(x) = tan(x). W geometrii wartości f(x) są uzyskiwane ze wzoru zawierającego kąty i boki trójkąta prostokątnego. Jednak funkcje te można rozszerzyć za pomocą argumentów geometrycznych, które należy zdefiniować dla wszystkich rzeczywistych wartości "kąta". Zwiastuje to możliwość zobaczenia zastosowań tych funkcji poza geometrią. Przedstawione w postaci wykresu funkcje sinus i cosinus wykazują regularny wzór, w którym ich kształt powtarza się co 2? lub 360°. Funkcje z tym powtarzającym się wzorem nazywane są okresowymi. To czyni je użytecznym narzędziem w badaniu oscylujących zjawisk fizycznych, takich jak fale dźwiękowe czy świetlne. Sinus jest opisany jako funkcja nieparzysta, gdzie sin (-x) = -sin x. Z drugiej strony cosinus jest parzysty, a cos (?x) = cos x. Wartości wyjściowe obu funkcji zawsze mieszczą się w przedziale od +1 do ?1
Funkcje ciągłe
Ciągłość wyraża ideę, że wykres funkcji można narysować bez odrywania pióra od papieru. I odwrotnie, aby narysować funkcję, która jest nieciągła, musisz podnieść pióro z papieru. Właściwość ciągłości zapewnia dużą kontrolę nad funkcją, co umożliwia formułowanie twierdzeń o funkcjach ciągłych jako całości. Jeśli funkcja jest ciągła, możemy zadać pytanie, jak szybko się zmienia. Małe zmiany w zmiennej naturalnie powodują tylko niewielkie zmiany w wynikach funkcji. Wybierając zmienną wystarczająco bliską x, możemy zagwarantować, że zmiana produkcji spowodowana zmianą x będzie tak mała, jak chcemy. Ta idea jest podobna do tej stosowanej przy znajdowaniu granic ciągów i szeregów i nie jest to zbieg okoliczności. Jedna formalna definicja ciągłości w punkcie x mówi, że dla dowolnej sekwencji punktów, która zbiega się do x, sekwencja uzyskana przez ocenę funkcji w tych punktach jest zbieżna do f(x).
Funkcje odwrotne
Funkcje odwrotne odwracają działanie innej funkcji. Na przykład, jeśli ?(x) = x + 2, to funkcja odwrotna, znana jako ??1(x), wynosi ??1(x) = x ? 2. Funkcje odwrotne można znaleźć graficznie, odzwierciedlając wykres pierwotna funkcja na przekątnej y = x. Odwrotnością funkcji tożsamości x jest samo x, a funkcją odwrotną funkcji wykładniczej jest logarytm naturalny . Logarytm naturalny danej liczby x, zwykle zapisywany jako ln(x), jest więc potęgą, do której należy podnieść e, aby równało się naszemu wejściu x. Logarytm naturalny również powstaje jako pole, a więc w całkowaniu : ln(n), jest polem pod krzywą y = 1/x , od 1 do n. Wśród wielu interesujących cech funkcji ln(x) można użyć do opisania przybliżonej liczby liczb pierwszych mniejszych niż x
Funkcja wykładnicza
Funkcja wykładnicza jest prawdopodobnie najważniejszą funkcją w matematyce, obok funkcji tożsamości x. Zapisane exp(x), jest zawsze dodatnie i dąży do zera, gdy x dąży do minus nieskończoności, a nieskończoność, gdy x dąży do nieskończoności. Wykres y = exp(x) staje się bardziej stromy wraz ze wzrostem x, a nachylenie wykresu jest równe wartości funkcji, czyli wysokości na osi y. Zachowanie zjawisk tak różnych, jak rozpad promieniotwórczy, epidemie i odsetki składane, wszystkie są opisane przez funkcję wykładniczą i jest ona budulcem wielu innych funkcji. Exp(x) jest czasami zapisywane jako ex-jest to stała Eulera podniesiona do potęgi x . Można go również zdefiniować jako szereg potęgowy:
Formuły podwójnego kąta
Wzory podwójnego kąta pozwalają nam obliczyć sinusy i cosinusy sum kątów. Pozwalają również na rozszerzenie użyteczności sinusów i cosinusów poza wąski zakres kątów (0-90°) dozwolone w trójkącie. Wzory są wyprowadzane przez rozważenie trójkątów składających się z dwóch sklejonych ze sobą trójkątów, jak pokazano obok:
sin (A + B) = sin A cos B + cos A sin B
cos (A + B) = cos A cos B + sin A sin B
Ustawienie A = B daje uogólnione formuły podwójnego kąta:
sin(2A) = 2 sin A cos A
cos (2A) = cos2A ? sin2A = 1 ? 2 sin2A= 2 cos2A - 1
Festiwale
• Mieszkańcy królestwa obchodzili setki świąt. Kalendarze na ścianach świątyń, wysadzane specjalnymi znacznikami, ujawniają, że niektóre świątynie oznaczały dziesiątki świąt religijnych m.in. rok.
• W sali festiwalowej Totmesa III w Karnaku lista zawiera 54 dni świąt, które obchodzono co roku. W świątyni grobowej Ramzesa III co roku obchodzono 60 świąt.
• Wiele z tych świąt polegało na przenoszeniu wizerunku boga z jednej świątyni do drugiej. To pozwoliło zwykłym Egipcjanom rzucić okiem na obraz, który normalnie byłby ukryty w świątyni.
• Święto Opeta obchodzono od początku XVIII dynastii w drugim miesiącu sezonu akhet (powodzi). Głównym wydarzeniem była procesja, która niosła boskie obrazy z Karnaku do Luksoru.
• Święto Doliny odbywało się w Tebach od XVIII dynastii. Posągi Amona, Mut i Khons zostały przeniesione z Karnaku do Deir El-Bahri po przeciwnej stronie Nilu.
• Święto boga płodności Min obchodzono w pierwszym miesiącu sezonu shemu (zbiorów). Posąg boga został wyniesiony z jego świątyni i umieszczony na platformie w kraju. Za panowania Ramzesa III na czele procesji szedł sam faraon.
• Odbył się festiwal z okazji zabójstwa Ozyrysa. Jego tragiczna historia została odegrana, a cały kraj pogrążył się w żałobie. Po kilku dniach kapłani ogłosili, że powstał z martwych i dopiero wtedy pozwolono ludziom świętować.
• Boskie wizerunki były zwykle noszone przez kapłanów w specjalnych złoconych łódkach, które były przymocowane do szczytów słupów.
• W dni świąteczne na ołtarzach świątynnych piętrzyły się jedzenie i picie. Dla ubogich wydarzenia te stanowiły rzadką okazję do spróbowania przysmaków, takich jak wino i pieczeń wołowa.
• Ilość jedzenia spożywanego podczas festiwali była oszałamiająca. Podczas festiwalu Opet zjedzono ponad 11 000 bochenków i ciast oraz wypito 385 miarek piwa. Na festiwalu Sokar zjedzono ponad 7400 bochenków i wypito prawie 1500 miarek piwa.
Front Loading
Wydawanie lwiej części budżetu medialnego na wczesnych etapach kampanii reklamowej.
Future Value
Wartość ryczałtu przy danej stopie procentowej w pewnym momencie w przyszłości.
Finanse
Jedna z czterech podstawowych części każdej firmy (wraz z operacjami, marketingiem i zasobami ludzkimi), która jest odpowiedzialna za zarządzanie pieniędzmi przepływającymi przez organizację.
Farma
Jedna z 5 strategii. Sprzedawanie różnych rzeczy tym samym klientom. Przykłady obejmują: farmę rotacyjną, sugestywną sprzedaż i wymianę.
Finansowanie kapitałowe
Przyznanie innej stronie pozycji właścicielskiej w zamian za pieniądze na finansowanie organizacji.
Finansowanie dłużne
Pożyczanie pieniędzy w celu sfinansowania organizacji.
Faraonowie
• Faraonowie byli królami starożytnego Egiptu. Byli także Najwyższym Kapłanem, głównym sędzią i dowódcą armii.
• Egipcjanie uważali faraona zarówno za boga Horusa, jak i syna boga słońca Re. Kiedy umarł, został przemieniony w boga Ozyrysa, ojca Horusa. Ponieważ był bogiem, każdy, kto się do niego zbliżał, musiał się czołgać.
• Faraon był uważany za tak świętego, że nie można było do niego zwracać się bezpośrednio. Zamiast tego ludzie zwracali się do niego pośrednio, mówiąc o faraonie, co w języku egipskim oznacza "wielki dom". Dopiero około 945 p.n.e. zwracano się do niego bezpośrednio jako faraon.
• W oficjalnych dokumentach faraon miał pięć tytułów: Horus; Dwie Panie; Złoty Horus; KingofGórny i Dolny Egipt i Pan Podwójnej Ziemi (Górny i Dolny Egipt); i Syn Re i Lord of the Diadems.
• Boski status faraona dał mu magiczne moce. Jego uraeus (wąż na jego koronie) miał pluć płomieniami na swoich wrogów i mógł podeptać tysiące.
• Istniało 31 dynastii (rodzin) faraonów, zaczynając od Menesa w C.3100BC, a kończąc na perskich królach w 323BC. Każda dynastia jest oznaczona w kolejności cyfrą rzymską. Tak więc piąta dynastia to dynastia V.
• Faraon zwykle żenił się ze swoją najstarszą siostrą, aby zachować czystą krew królewską. Została królową i była znana jako Królewska Dziedziczka, ale faraon miał wiele innych żon. Jeśli faraon zmarł, gdy jego najstarszy syn był jeszcze dzieckiem, jego królowa została regentką i rządziła w jego imieniu.
• Aby zachować ich ciała na zawsze, faraonów chowano w masywnych grobowcach. Pierwsi faraonowie zostali pochowani w ogromnych piramidach. Ponieważ były one często rabowane, później faraonów chowano w grobowcach wykutych głęboko w klifach.
• Jednym z największych faraonów był Ramzes II, który rządził od 1290 do 1224 p.n.e. Pozostawił: spuściznę wielu ogromnych budowli, w tym skalnej świątyni Abu Simbel.
Fenicjanie
• Od około 3000 p.n.e. ludy semickie, takie jak id Kananejczycy, żyły na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego i budowały wielkie miasto Byblos.
• Od około 11OO p.n.e. ludzie mieszkający tutaj stali się znani jako Fenicjanie.
• Słowo "Fenicjanie" pochodzi od phoinix, greckiego słowa oznaczającego purpurowy barwnik rozsławiony przez tych ludzi.
• Fenicjanie byli mistrzami marynarki. Szerokie statki handlowe zwane gaulos przewoziły towary. Pięćdziesiąt wiosłowych galer wiosłowych, takich jak ta, broniło portów przed atakiem.
• Fenicjanie byli wielkimi handlarzami morskimi. W ich portach Tyru i Sydonu roiło się od statków przewożących towary z całego znanego świata.
• Fenicjanie używali wełny z Mezopotamii oraz lnu i lnu z Egiptu do wyrobu tkanin. Robili też biżuterię z importowanych klejnotów, metali i kości słoniowej.
• Fenicjanie wynaleźli alfabet i nam też dali słowo. Fenickie słowa alef ("wół") i beth ("dom") stały się greckimi literami alfa i beta. Słowo Biblia i przedrostek bibli- (oznaczający "księgi") pochodzą z Byblos.
• Barwnik, z którego słynęli Fenicjanie, był wytwarzany z muszli ślimaków mureksowych.
• 60OO p.n.e., żeglarze feniccy wypłynęli z Morza Czerwonego wokół Afryki iz powrotem do Morza Śródziemnego.
• Fenicjanie zakładają kolonie na Morzu Śródziemnym tak daleko na zachód jak Gades (obecnie Kadyks, w Hiszpanii).
• Największą kolonią fenicką była Kartagina na terenie dzisiejszej Tunezji
Fujiwara
• Fujiwarowie byli rodziną, która dominowała w Japonii przez pięć wieków począwszy od VII wieku.
• Władza Fujiwarów zaczęła się naprawdę w 858 roku, kiedy Fujiwara Yoshifusa poślubiła starego cesarza. Kiedy zmarł, Yoshifusa został regentem ich młodego syna.
• Fujiwarowie utrzymali swoją pozycję, poślubiając cesarzom więcej córek i tworząc rolę wszechmocnego kampaku (kanclerza).
• Fujiwara kampaku lub regent rządził krajem, podczas gdy cesarz zajmował się sprawami religijnymi.
• Moc Fujiwara osiągnęła szczyt wraz z Michinaga (966-1028).
• Rezydencje Michinagi były wspanialsze niż pałace i wypełnione bankietami, koncertami, poezją i piknikami.
• Wiele kobiet było powieściopisarzami i poetkami, a romanse były prowadzone za pomocą sprytnie poetyckich listów.
• Genialne życie dworskie Michinagi zostało uchwycone w słynnej powieści The Tale of Genji autorstwa lady Murasaki.
• Podczas panowania Michinagi, rodziny wojowników zdobyły przewagę, tłumiąc wiejskie rebelie, doprowadzając w ten sposób do upadku Fujiwaras.